PRAWO DZIADKÓW DO KONTAKTU Z WNUKAMI

Relacja pomiędzy dziadkami a wnukiem bywa jedną z najważniejszych w życiu dziecka – daje wsparcie, stabilność i poczucie przynależności. Niestety, czasem ta wyjątkowa więź zostaje przerwana. Powodem może być rozwód rodziców, konflikt rodzinny albo śmierć jednego z opiekunów. W takich sytuacjach dziadkowie mogą zostać pozbawieni kontaktu z wnukiem – często zupełnie bez swojej winy.

Co mogą zrobić? Czy mają prawo spotykać się z wnukiem? Czy sąd może pomóc w przywróceniu tych relacji? Odpowiadamy na te pytania w poniższym wpisie.

Choć Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie wymienia dziadków wprost, art. 113 § 1 krio jasno wskazuje, że prawo do kontaktów z dzieckiem przysługuje również innym osobom, które miały z nim ważną i pozytywną relację – a to z pewnością dotyczy dziadków.

Sądy rodzinne od lat potwierdzają w orzeczeniach, że dziadkowie mogą dochodzić swoich praw do kontaktu z wnukiem. Kontakty nie muszą oznaczać wyłącznie osobistych spotkań – mogą obejmować także rozmowy telefoniczne, wideo, czy też wymianę korespondencji.

Najczęstszą przyczyną utraty takich kontaktów jest rozwód rodziców. Często, w wyniku napięć pomiędzy byłymi partnerami, cierpi nie tylko dziecko, ale i jego relacje z dalszą rodziną.

– taka decyzja rodzica nie może być wiążąca. Tylko sąd może się wiążąco wypowiedzieć w tym zakresie.

– nie, dziadkowie nie potrzebują zgody rodziców, by ubiegać się przed sądem o ustalenie kontaktów z wnukiem.

– nie, dziadkowie nie są obowiązani do utrzymania dziecka, jeżeli rodzice wywiązują się z tego obowiązku.

Zatem nawet w przypadku, gdy jeden z rodziców doprowadza do zerwania relacji dziadków z wnukiem, taka sytuacja ma rozwiązanie. Postępowanie rodzica nie jest ostateczną decyzją w tym zakresie. Jedynie sąd władny jest rozstrzygać o kontaktach dziadków z wnukiem.

Aby uregulować kontakty z wnukiem, dziadkowie muszą złożyć do sądu rodzinnego wniosek o ich ustalenie. Sprawa toczy się w trybie nieprocesowym. Opłata Sądowa od wniosku wynosi 100 zł.

W takim wniosku należy wskazać:

• Dane rodziców dziecka,

• Dokumenty potwierdzające pochodzenie dziecka,

• proponowany sposób i harmonogram kontaktów (np. weekendowe spotkania, rozmowy telefoniczne),

• uzasadnienie – czyli opis relacji z wnukiem, przeszkód w kontaktach oraz wpływu relacji na dziecko,

• Dowody potwierdzające więź z dzieckiem.

W toku postępowania sądowego możliwe jest także zawarcie ugody.

Jest to możliwe. Sąd zawsze kieruje się dobrem dziecka. Nawet silna więź z dziadkami nie wystarczy, jeśli istnieje ryzyko, że kontakty miałyby negatywny wpływ na rozwój dziecka. Niemniej jednak zakłada się, że takie negatywne przesłanki nie mogą budzić wątpliwości sądu. Nadto z naszej praktyki wynika, że takie sytuacje są niezwykle rzadkie.

• niewłaściwe zachowanie dziadków (np. manipulowanie dzieckiem, podważanie autorytetu rodziców),

• przemoc, uzależnienia lub inne poważne problemy,

• trudny stan zdrowia psychicznego lub fizycznego dziecka bądź dziadków.

Sądy jednak coraz częściej pozytywnie rozpatrują wnioski dziadków, jeśli te są dobrze przygotowane – poparte dowodami, relacjami świadków, zdjęciami z wcześniejszych spotkań czy wiadomościami świadczącymi o więzi z dzieckiem. Dlatego też udział adwokata  w takiej sprawie może być niezwykle ważny. Adwokat przygotuje prawidłowo zredagowany wnioskiem, określi jakie dokumenty i dowody będą potrzebne , a także zadba o to, by argumenty wnioskodawców zostały właściwie zaprezentowane przed sądem.